สร้างวัฒนธรรมการทำงานแบบ Flow: ปลดล็อกศักยภาพของทีมด้วยแนวคิดของ Mihaly Csikszentmihalyi

เคยสังเกตไหมว่า มีบางช่วงเวลาที่เราสามารถทำงานได้อย่างมีสมาธิและมีประสิทธิภาพสูงสุด จนแทบไม่รู้สึกถึงการเคลื่อนผ่านของเวลา? นั่นคือภาวะ "Flow" ซึ่ง Mihaly Csikszentmihalyi นักจิตวิทยาชื่อดังกล่าวว่าเป็นสถานะที่บุคคลสามารถดึงศักยภาพของตนออกมาใช้ได้สูงสุด

เมื่อองค์กรสามารถสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเกิด Flow ให้กับทีมได้ ผลลัพธ์ที่ตามมาคือ งานที่มีคุณภาพสูงขึ้น ความคิดสร้างสรรค์ที่พุ่งทะลุขีดจำกัด และทีมที่มีความสุขในการทำงาน วันนี้เราจะมาดูกันว่า ผู้นำสามารถสร้างวัฒนธรรมการทำงานแบบ Flow ได้อย่างไร

1. ลดสิ่งรบกวน เพื่อให้ทีมโฟกัสกับงานได้เต็มที่ หนึ่งในอุปสรรคสำคัญที่ขัดขวาง Flow คือ "สิ่งรบกวน" ในที่ทำงาน เช่น การประชุมที่ไม่จำเป็น การแจ้งเตือนอีเมลที่ไหลเข้ามาอย่างต่อเนื่อง หรือเสียงรบกวนจากสภาพแวดล้อม

แนวทางในการลดสิ่งรบกวน:

1. ลดการประชุมที่ไม่จำเป็น ให้ประชุมเฉพาะเรื่องสำคัญ และใช้รูปแบบ Stand-up meeting หรือ Async communication เพื่อให้การทำงานต่อเนื่องมากขึ้น
2. ออกแบบพื้นที่ทำงานให้เงียบสงบ สร้างโซน "Deep Work" หรือสนับสนุนการใช้หูฟังตัดเสียงรบกวนสำหรับงานที่ต้องใช้สมาธิสูง
3. กำหนดช่วงเวลาโฟกัส (Focus Hours) เช่น ให้มีช่วงเวลาที่ทุกคนสามารถทำงานโดยไม่ถูกขัดจังหวะจากอีเมลหรือการประชุม
   เมื่อสิ่งรบกวนลดลง ทีมสามารถเข้าสู่ภาวะ Flow ได้ง่ายขึ้น และทำงานได้เต็มศักยภาพ

2. ให้อิสระในการทำงาน เพื่อเพิ่มความเป็นเจ้าของในงานของทีม Mihaly Csikszentmihalyi พบว่า คนที่มีอิสระในการควบคุมงานของตัวเอง มีแนวโน้มที่จะเข้าสู่ภาวะ Flow ได้ง่ายขึ้น เพราะพวกเขารู้สึกเป็นเจ้าของงาน และสามารถจัดการกับงานได้ในแบบที่เหมาะกับตัวเองที่สุด

แนวทางในการให้อิสระแก่ทีม:

1. ให้ทีมมีสิทธิ์เลือกวิธีการทำงานของตนเอง เช่น สามารถเลือกว่าจะทำงานจากที่ไหน (Remote / Hybrid) หรือเลือกเครื่องมือที่ใช้ทำงานได้
2. มอบหมายเป้าหมาย ไม่ใช่แค่คำสั่ง ผู้นำควรบอก "เป้าหมายที่ต้องการให้เกิดขึ้น" และเปิดโอกาสให้ทีมตัดสินใจว่าจะทำอย่างไรให้สำเร็จ
   3.สนับสนุนการทดลองและเรียนรู้ สร้างสภาพแวดล้อมที่ให้ทีมกล้าลองผิดลองถูก และเรียนรู้จากกระบวนการทำงานของตัวเอง
   เมื่อทีมรู้สึกว่าตัวเองเป็นผู้ควบคุมงาน ไม่ใช่แค่ทำตามคำสั่ง พวกเขาจะมีแรงจูงใจภายใน (Intrinsic Motivation) ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญของการเข้าสู่ภาวะ Flow

3. สร้างบรรยากาศที่ช่วยกระตุ้นแรงจูงใจและความร่วมมือในทีม
Flow ไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะกับคนทำงานคนเดียว แต่สามารถเกิดขึ้นได้ในระดับทีม หากมีบรรยากาศที่ส่งเสริมความไว้วางใจ (Trust), ความร่วมมือ (Collaboration), และการสนับสนุนที่เหมาะสม

แนวทางในการสร้างบรรยากาศที่กระตุ้น Flow:

1. ส่งเสริมการทำงานเป็นทีม (Team Synergy) จัดให้มีการแชร์ไอเดียระหว่างกัน และสร้างกิจกรรมที่ช่วยให้ทีมเรียนรู้จากกันและกัน
2. ให้ Feedback อย่างต่อเนื่อง Flow เกิดขึ้นได้ดีขึ้นเมื่อมี Immediate Feedback ดังนั้นผู้นำควรให้คำแนะนำที่สร้างสรรค์และรวดเร็ว เพื่อช่วยให้ทีมรู้ว่าพวกเขากำลังทำได้ดีหรือควรปรับปรุงอะไร
3. สร้างวัฒนธรรมที่เปิดกว้าง ให้ทีมสามารถแสดงความคิดเห็นอย่างตรงไปตรงมา โดยไม่ต้องกลัวการถูกตำหนิ สิ่งนี้จะช่วยให้พวกเขากล้าคิด กล้าทำ และพัฒนาได้เต็มที่
   เมื่อทีมรู้สึกปลอดภัย และได้รับการสนับสนุนที่เหมาะสม พวกเขาจะมีโอกาสเข้าสู่ภาวะ Flow ได้ง่ายขึ้น และสามารถทำงานร่วมกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ

Flow ไม่ใช่แค่เรื่องของการทำงานให้เร็วขึ้น แต่เป็นการสร้างสภาพแวดล้อมที่ช่วยให้คนทำงาน สนุกกับงาน และใช้ศักยภาพของตัวเองได้สูงสุด

ลดสิ่งรบกวน → ช่วยให้ทีมโฟกัสกับงานได้อย่างเต็มที่
ให้อิสระในการทำงาน → เพิ่มความเป็นเจ้าของ และทำให้ทีมมีแรงจูงใจภายใน
สร้างบรรยากาศที่ดี→ ส่งเสริมความร่วมมือและการสนับสนุนระหว่างกัน

เมื่อองค์กรสามารถสร้างวัฒนธรรมที่ช่วยให้ทีมเข้าสู่ภาวะ Flow ได้ผลลัพธ์ที่ตามมาคือทีมที่มีความสุข มีประสิทธิภาพ และสร้างสรรค์ผลงานที่ยอดเยี่ยมได้อย่างต่อเนื่อง

"คนที่ทำงานในภาวะ Flow ไม่ได้แค่ทำงานเพื่อให้เสร็จ แต่พวกเขากำลังสนุกกับกระบวนการทำงาน และสร้างสรรค์สิ่งที่ดีที่สุด" – Mihaly Csikszentmihalyi

บทความโดย: อ.แบท ดร.อธิษฐ์กร นิยมเดชาธีรฉัตร

• Organizational Psychologist
• Professional Action Learning Coach
• Team Psychological Safety Facilitator

#PerformanceManagement #LeadershipDevelopment #SolutionsTalk #Organization #TeamPerformance #เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานเป็นทีม #ส่งเสริมการเรียนรู้และนวัตกรรม

────⁣

ติดต่อสอบถามหลักสูตรสำหรับพัฒนาทีมที่มีประสิทธิภาพ. โทร 063-249-3247